Σε ποιον δεν αρέσουν οι
βόλτες στην πόλη; Για εμένα πάντα υπάρχει
κάτι διαφορετικό να δω, να μάθω, να θυμηθώ, αλλά και με μια φωτογραφία, να
δημιουργήσω μία ανάμνηση.
Σε μια πρόσφατη βόλτα μου, είδα έναν ηλικιωμένο άντρα να κρεμάει ένα μικρό
αντικείμενο στον εξωτερικό τοίχο ενός σπιτιού. Έναν τοίχο-πρόκληση και
πρόσκληση να τον φωτογραφήσω, καθώς ήταν γεμάτος μικροαντικείμενα όπως
και η παράπλευρη, αυλή που ασφυκτιούσε, γεμάτη πολλά και μεγάλα
αντικείμενα, το ένα πάνω στο άλλο. Κάθε αντικείμενο πάνω σε ένα
τέτοιο τοίχο, αυλής ή σπίτι, είναι κατάθεση ψυχής για το άτομο, ένα τάμα,
μία ανάμνηση, μία καλλιτεχνική προσέγγιση, μια διακοσμητική παρέμβαση
αλλά και μια ανεξέλεγκτη παρόρμηση.
Οι συμπεριφορές της συλλογής και της αποθησαύρισης πραγματοποιούνται από
ανθρώπους με διαφορετικές κινήτρα και ανάγκες. Η ψυχολογία πίσω από αυτές τις
συμπεριφορές μπορεί να εξηγηθεί με βάση τους παρακάτω παράγοντες.
Tι ακριβώς όμως είναι η «Συλλογή»;
Οι άνθρωποι που ασχολούνται με τη συλλογή συχνά το κάνουν λόγω
ενδιαφέροντος, πάθους και επιθυμίας να αποκτήσουν συγκεκριμένα αντικείμενα που
θεωρούν ότι έχουν ιδιαίτερη αξία. Για αυτούς τους ανθρώπους, η συλλογή αποτελεί
πηγή ικανοποίησης, καθώς τα αντικείμενα που συλλέγουν έχουν συνήθως
συναισθηματική ή αισθητική αξία για εκείνους. Η διαδικασία αναζήτησης, απόκτησης
και τελικά της ενσωμάτωσης αυτών των αντικειμένων στη συλλογή τους μπορεί να
προκαλέσει αίσθημα επίτευξης και ικανοποίησης.
Αντίθετα, η «Αποθησαύριση», είναι
μια συμπεριφορά που συνδέεται συνήθως με την ανάγκη να συσσωρεύσει και να αποθηκεύσει
αντικείμενα χωρίς ιδιαίτερη σημασία ή αξία. Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να είναι
συνδεδεμένη με την ανησυχία για έλλειψη ή με τον απόκρυφο φόβο ότι κάποια
στιγμή στο μέλλον αυτά τα αντικείμενα μπορεί να αποδειχθούν χρήσιμα. Σε άλλες
περιπτώσεις, η αποθησαύριση μπορεί να συνδέεται με τον απλό εθισμό στην
απόκτηση χωρίς κανένα συγκεκριμένο σκοπό.
Ο ψυχαναγκαστικός αποθησαυρισμός ανήκει στην κατηγορία των ψυχικών
διαταραχών και είναι πιο σοβαρός από τις προηγούμενες συμπεριφορές. Οι άνθρωποι
που υποφέρουν από αυτόν τον τύπο αποθησαυρισμού βιώνουν συστηματική ανάγκη να
συγκεντρώνουν αντικείμενα, αδυνατώντας να τα απορρίψουν, ακόμη κι αν αυτά δεν
έχουν πραγματική αξία. Αυτή η διαταραχή μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες
για την καθημερινή ζωή του ατόμου και απαιτεί εξειδικευμένη παρέμβαση
Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο συμπεριφορές μπορεί να
συνδέονται με την ανάγκη για έλεγχο.
Οι συλλέκτες επιλέγουν ενεργά τα αντικείμενα που θα προσθέσουν στη συλλογή
τους, ενώ οι αποθησαυριστές μπορεί να αναζητούν ασφάλεια και ελεγχόμενο
περιβάλλον μέσω της συσσώρευσης αντικειμένων.
Όπως και με όλες τις συμπεριφορές, η ψυχολογία της συλλογής και της
αποθησαύρισης μπορεί να ποικίλει ανάμεσα σε ανθρώπους, επηρεασμένη από την
προσωπικότητα, τις εμπειρίες και το περιβάλλον του κάθε ατόμου.
Κάπου εδώ υπάρχει μπαίνει και ο τοίχος του
ηλικιωμένου άντρα, με την συμπεριφορά του, την «Συλλεκτομανία» γνωστή και
ως σύνδρομο Αποθησαύρισης (Hoarding
Disorder), η οποία είναι η τάση του ατόμου να συγκεντρώνει αντικείμενα, τις
περισσότερες φορές χωρίς συναισθηματική ή πρακτική αξία, εξαιτίας της αδυναμίας
του να τα αποχωριστεί. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει την σκέψη, τα
συναισθήματα και την συμπεριφορά καθώς το άτομο ζει σε ακατάστατους και
βρώμικους χώρους και εμφανίζει δυσκολία στην απόρριψη αντικειμένων ακόμα και
δεν είναι χρήσιμα και αναγκαία. Έχει την τάση να συσσωρεύει εφημερίδες,
περιοδικά, κάδρα, βιβλία, γραφεία κ.α. τα οποία μπορεί ακόμα και να δυσκολεύουν
την μετακίνηση μέσα στην οικία τους. Αποκτά περιττά και άχρηστα αντικείμενα
ακόμα και σκουπίδια. Συσσωρεύει αντικείμενα και μετακινεί τους σωρούς από χώρο
σε χώρο χωρίς να απορρίπτει τίποτα. Προσκολλιέται υπερβολικά στα
συλλεγόμενα αντικείμενα και εμφανίζει αισθήματα δυσφορίας όταν οι οικείοι του,
προσπαθούν να τα αγγίξουν ή να τα δανειστούν.
Οι αποθησαυριστές, χαρακτηρίζονται από τελειομανία, κοινωνική απομόνωση, επιθετική συμπεριφορά και συναισθηματική αστάθεια.
Εμφανίζεται κυρίως στα μεσαία κοινωνικά στρώματα, με τον πάσχοντα, να ζει
μόνος στο 75% των περιπτώσεων και να μην έχει οικονομικά προβλήματα.
Παρατηρείται σε άτομα ηλικιωμένα άτομα με μέσο όρο ηλικίας τα 78 χρόνια
και εμφάνιση του συνδρόμου στους ηλικιωμένους θεωρείται αντίδοτο
στην μοναξιά.
Όταν στην συλλεκτομανία συμπεριλαμβάνεται και ακραία παραμέληση
της σωματικής υγιεινής και οικιακής καθαριότητας, πολλά άχρηστα πράγματα και
απουσία αυτοκριτικής, αποκαλείται και σύνδρομο του Διογένη.
Ο Καταναγκαστικός αποθησαυρισμός συγκέντρωσε για πρώτη
φορά, το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας το 1947 στην Αμερική, και
ονομάστηκε σύνδρομο Collyer, από τη μανία των
αδελφών Collyer, του τυφλού και βαθύτατα διαισθητικού, Homer Lusk
Collyer και του μισότρελου με σημάδια μεγαλείου, Langley Wakeman Collyer,
ρακοσυλλεκτών της Νέας Υόρκης που ζούσαν σε πέτρινο σπίτι με τρεις αποθήκες,
και βρέθηκαν βρέθηκαν νεκροί στο σπίτι τους το οποίο εμπεριείχε 120 τόνους
ετερογενή υλικά. Η τεράστια δημοπρασία των 3 ημερών η οποία διεξήχθη από τον Οίκο
Δημοπρασιών Christie's, ρευστοποίησε το
κτήμα Miller, συμπεριλαμβανομένης της κρύπτης αντίκες και άλλα αυτοκίνητα, μια κρύπτη άλλων συλλεγμένων αντικειμένων, ραπτομηχανές, 2 γραφομηχανές, ντουλάπια
μπομπίνας και άλλες διάφορες μίνι συλλογές, συμπεριλαμβανομένων μουσικών
κουτιών (ένα από τα οποία πωλήθηκε για $7.040. Σήμερα, η συλλογή AK Miller
αναγνωρίζεται ως μία από τις μεγαλύτερες και πιο γνωστές συλλογές
αυτοκινήτων Stutz.
Αρκετά είναι και τα διάσημα άτομα που παρουσίαζαν αποθησαυριστική
συμπεριφορά όπως η Henrietta ("Hetty") Howland Robinson η Green ήταν
γνωστή ως ο «μάγος των οικονομικών» και η «πλουσιότερη γυναίκα στην
Αμερική». η καλλιτέχνης Bettina Grossman, o Αμερικανός επιχειρηματίας Howard
Robard Hughes Jr, ο εκκεντρικός ερημίτης Alexander
Kennedy Miller, η μητέρα και κόρη Edith και Ewing
Bouvier Beale, συγγενείς με την πρώην πρώτη κυρία των Η.Π.Α, Jacqueline Kennedy Onassis, ο Damião
Ferreira da Cruz, σύμβολο της αντιπολιτισμικής σκηνής της Βραζιλίας
και ο Άγγλος Edmund Trebis, γνωστός απο το βρεττανικό
ντοκιμαντέρ A Life of Grime.
Φίλες και φίλοι μου αγαπημένοι,
Είμαι βέβαιη ότι κάποια στιγμή θα βρεθείτε και εσείς μπροστά από έναν
τέτοιο "τοίχο". Να θυμάστε ότι το άτομο που τον
ορθώνει, απομονώνεται στην μοναξιά του φωνάζοντας "βοήθεια". Μπορεί να είναι
φίλος γείτονας, γνωστός.
Η διαχείριση κάθε δυσχερούς κατάστασης, όπως και της Συλλεκτομανίας, απαιτεί
μια ολιστική προσέγγιση με διαρκή αφοσίωση και συνεχή δέσμευση. Είναι ζωτικής
σημασίας να αντιμετωπίζεται όχι μόνο σαν πρόβλημα υγείας το οποίο ένας ιατρός
θα θεραπεύει, αλλά και σαν έναυσμα για την προσωπική ανάπτυξη του ατόμου, μια
πρόκληση για συνειδητοποίηση της συμπεριφοράς, με ανάγκη για αλλαγη και
μεταστροφή.
Με την συμβολή ενός ειδικού, και κυρίως του προσωπικού σας συμβούλου ζωής
και coach, κάθε κατάσταση γίνεται η αφορμή για να εξερευνηθούν μαζί
του τα βαθύτερα κίνητρα και σκέψεις που καθορίζουν κάθε συμπεριφορά. Μια
ευκαιρία, για ενδυνάμωση, μεταμόρφωση και ανάδειξη της αυθεντικότητας ενός
μοναδικού ανθρώπου.
Να ζητάτε πάντα βοήθεια από τους ειδικούς, διότι μπορούν να γίνουν οι
συνοδοιπόροι στο περιπετειώδες ταξίδι αυτο-ανακάλυψης, του εαυτού και μαζί θα
εμπλουτίσετε την ποιότητα ζωής σας, ανοίγοντας νέους ορίζοντες ευημερίας. .
Όταν νιώθετε την ανάγκη να μαζεύετε περιττά πράγματα, να θυμάστε αυτό που πιστεύω
και προσπαθώ να το τηρώ: χρειάζομαι
λιγότερα και μπορώ περισσότερα.
Η σκέψη μου κοντά σας!
Msc BA Επικοινωνιολόγος - Personality Creator
- Bettina Grossman, καλλιτέχνης η οποία έζησε για 30 χρόνια στο Chelsea Hotel της Νέας Υόρκης, η οποία γεμίζοντας τον μικροσκοπικό της χώρο με αναρίθμητα έργα τέχνης και σωρούς από υλικά ζωγραφικής και καμβάδες, αναγκάστηκε τελικά να κοιμάται στο διάδρομο του ξενοδοχείου.
- Howard Robard Hughes Jr. (1905-1976)
θεωρήθηκε ένας από τους πιο σημαντικούς και πλουσιότερους.
ανθρώπους στον κόσμο, καθώς ήταν Αμερικανός επιχειρηματίας,
πιλότος ρεκόρ, μηχανικός, παραγωγός ταινιών, σημαντική προσωπικότητα
στον κλάδο των αερομεταφορών και φιλάνθρωπος. υπέστη σοβαρή σωματική και ψυχική παρακμή. ειχει
επεπαναλαμβανόμενες διατροφικές προτιμήσεις και η αποφυγή μικροβίων υποδήλωναν
προβληματική συμπεριφορά. Το πάθος του για το
απόρρητο έγινε μανία, και έτσι διέμενε στο σκοτεινό δωμάτιο προβολής του
στούντιο για περισσότερους από τέσσερις μήνες, χωρίς να φύγει ποτέ. Έτρωγε μόνο
σοκολάτες και κοτόπουλο και έπινε μόνο γάλα και περιτριγυριζόταν από δεκάδες
μπουκάλια Kleenex που στοίβαζε και τακτοποιούσε συνεχώς. έβρισκε το άγγιγμα των
ρούχων επώδυνο. επέμεινε να χρησιμοποιεί χαρτομάντιλα για να μαζεύει
αντικείμενα για να απομονωθεί από τα μικρόβια. Παρατηρούσε επίσης σκόνες,
λεκέδες ή άλλες ατέλειες στα ρούχα των ανθρώπων και απαιτούσε να τα φροντίζουν. Ο Hughes έκοβε τα μαλλιά
του και τα νύχια του μόνο μία φορά το χρόνο, πιθανότατα λόγω του πόνου που
προκλήθηκε από το RSD/CRPS, η οποία προκλήθηκε από τα αεροπορικά ατυχήματα.
Αποθήκευε επίσης τα ούρα του σε μπουκάλια. Η συλλογή ταινιών του Hughes
βρίσκεται στην Ταινιοθήκη της Ακαδημίας και αποτελείται από
περισσότερα από 200 αντικείμενα, συμπεριλαμβανομένων μεγάλου μήκους ταινιών,
ντοκιμαντέρ και τηλεοπτικών προγραμμάτων.
- Alexander Kennedy
Miller (1906 – 1993), γνωστός ως AK Miller, ένας
εκκεντρικός ερημίτης γνωστός για τις εκκεντρικότητες του Οι γείτονες
ανησυχούσαν συχνά ότι οι Millers ήταν φτωχοί και μερικές φορές έκαναν προσφορές φιλανθρωπίας ο
Μίλερ συνήθως οδηγούσε χτυπημένα Volkswagen Beetles και όταν κάποιο
χαλούσε ή το κουραζόταν, το εγκατέλειπε στην αυλή του και τη συλλογή του
από πολύτιμα αυτοκίνητα αντίκες30 αυθεντικά αυτοκίνητα Stutz,
ένα Stanley Steamer, μια Rolls-Royce Silver Ghost του 1926, αρκετά Franklins, ένα Volkswagen Karmann Ghia (το οποίο
με κάποιο τρόπο είχε τοποθετηθεί στο πατάρι του κύριου αχυρώνα), και
διάφορα VW Beetles ανακαλύφθηκαν για το ακίνητο. Ο κύριος
αχυρώνας και τα διάφορα υπόστεγα και οι παράγκες που είχε κατασκευάσει ο Μίλερ
με τα χρόνια έκρυβαν μια περιουσία σε οχήματα αντίκες και έναν τεράστιο αριθμό
ανταλλακτικών .ο μίζερος τρόπος ζωής και η κακοδιατηρημένη περιουσία ήταν
τελικά να φέρει 2,18 εκατομμύρια δολάρια, 1 εκατομμύριο δολάρια σε
χρυσόβουλα ανακαλύφθηκε κρυμμένο στο ξύλινο σωρό. Περίπου 900.000 $
σε πιστοποιητικά αποθεμάτων και 75.000$ σε ασημένια ράβδους και νομίσματα
αποκαλύφθηκαν επίσης σε διάφορα χρηματοκιβώτια και χώρους ανίχνευσης.
- Edith Bouvier Beale και Edith
Ewing Bouvier Beale, μητέρα και κόρη, των οποίων η ιστορία απαθανατίστηκε
στο ντοκιμαντέρ Gray Gardens,, καθώς οι δυο γυναίκες ήταν και συγγενείς με την
πρώην πρώτη κυρία των Η.Π.Α, Jacqueline Kennedy Onassis. Όταν ο σύζυγος της
Αριστοτέλης Ωνάσης ανέλαβε την αναστήλωση της έπαυλης αποκομίστηκαν
περισσότερες από 1.000 σακούλες σκουπιδιών.
- Damião Ferreira da Cruz (Experiença), σημαντικό
σύμβολο της αντιπολιτισμικής σκηνής της Βραζιλίας και ένας από τους πιο
διάσημους και παραγωγικούς αουτσάιντερ μουσικούς τραγουδιστής-τραγουδοποιός,
στιχουργός, πολυοργανίστας και παραγωγός δίσκων.
- Edmund
Trebis, Άγγλος ο οποίος συνέλεγε αντικείμενα από τα
σκουπίδια των γειτόνων του. Ο Trebis, έγινε γνωστός και κέρδισε
πολλούς θαυμαστές, εξαιτίας της επιθετικής συμπεριφοράς που επέδειξε, όταν
δέχτηκε παράπονα για την κατάσταση διαβίωσής του. Στο σπίτι του βρέθηκαν
ποικίλα αντικείμενα, όπως καταψύκτες, μοτοσικλέτες αλλά και ένα τραπέζι
νεκροτομής, όπου κατέγραψε το βρετανικό ντοκιμαντέρ A Life of Grime.
Πληροφορίες: