ΑΛΗΘΕΙΑ – ΚΑΛΟΣΥΝΗ – ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ: η ΤΡΙΠΛΗ ΚΡΗΣΑΡΑ του Σωκράτη

Αγαπημένα μου παιδιά, φίλες και φίλοι μου, 

Ζουμε σ' έναν πολύπλοκο κόσμο ανθρώπινων αλληλεπιδράσεων. Τις περισσότερες φορές, αντιδρούμε απέναντι στους άλλους συνδυάζοντας ασυνείδητα τα γεγονότα, με τις σκέψεις, τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματά μας. Αυτό, όμως μπορεί να μας οδηγήσει να διαμορφώσουμε λανθασμένες και αναληθείς απόψεις. Όμως, αυτές οι απόψεις για τους άλλους, δεν καταγράφουν μονάχα την παρούσα στιγμή, αλλά πλάθουν και την επόμενη στιγμή της ζωής μας, επηρεάζοντας ταυτόχρονα τη ροή της καθημερινότητάς μας.
Επιθυμώ λοιπόν να σας διηγηθώ μια μικροιστορία για τον ηθικό, φιλόσοφο Σωκράτη και το τεστ του κόσκινου. Μια μέρα, καθώς ο Σωκράτης περπατούσε στην Ακρόπολη, συνάντησε έναν γνωστό του. Αυτός του ψιθύρισε στο αυτί, ότι έχει κάτι πολύ σημαντικό να του αποκαλύψει για έναν από τους μαθητές του. 
Ο Σωκράτης κοιτώντας στα μάτια, τον ενημέρωσε, ότι αποφάσισε να εφαρμόσει το τεστ της τριπλής "κρησάρας" δηλαδή του κόσκινου, πριν ακούσει την σπουδαία αποκάλυψή του.
- "Τι εννοείς;" ρώτησε περίεργα ο γνωστός του.
- "Πριν μου αποκαλύψεις αυτό που άκουσες, θα ήθελα να κοσκινίσουμε την πληροφορία", απάντησε ο Σωκράτης.
- "Πώς θα γίνει αυτό;" ρώτησε ο γνωστός του.
- "Πρώτον, με τη κρησάρα της αλήθειας. Είσαι βέβαιος ότι αυτό που θέλεις να μου πεις είναι αλήθεια;" ρώτησε ο Σωκράτης.
- "Εεε, όχι ακριβώς. Απλά το άκουσα", απάντησε ο γνωστός του.
- "Λοιπόν, δεν έχεις βεβαιότητα αν αυτό που μου πρόκειται να αποκαλύψεις είναι αληθές ή ψευδές," συμπέρανε ο Σωκράτης.
Ο γνωστός του αισθάνθηκε ντροπή για την έλλειψη σαφήνειας.
-"Ας εξετάσουμε με τη δεύτερη κρησάρα, αυτή της καλοσύνης. Το αποκαλούμενο γεγονός για τον μαθητή μου είναι κάτι θετικό;" ρώτησε ο Σωκράτης.
- "Θετικό; Μάλλον το αντίθετο", απάντησε ο γνωστός του.
- "Με άλλα λόγια, θες να μου μεταφέρεις κάτι αρνητικό για τον μαθητή μου, χωρίς να είσαι σίγουρος ότι είναι αληθές;" διευκρίνισε ο Σωκράτης.
Ο γνωστός του Σωκράτη ένιωσε ντροπή και αμηχανία.
-"Παρόλα αυτά, συνέχισε ο Σωκράτης, "υπάρχει και ένα τρίτο κόσκινο, η κρησάρα της χρησιμότητας. Το αποκαλούμενο γεγονός που θέλεις να μου ανακοινώσεις έχει κάποια χρησιμότητα για μένα;"
- "Όχι, δεν νομίζω", αποκρίθηκε ο γνωστός του.
- "Λοιπόν", συμπέρανε ο Σωκράτης, "αφού αυτό που θα μου πεις δεν είναι ούτε αλήθεια, ούτε θετικό, ούτε χρήσιμο, γιατί θα πρέπει να το ακούσω;"
Ο γνωστός του Σωκράτη αισθάνθηκε ντροπή και αποχώρησε, έχοντας αποκομίσει ένα σημαντικό μάθημα και μια πολύ καλή συμβουλή για εμάς, ότι: δεν κατηγορούμε, δεν διαδίδουμε φήμες, δεν κουτσομπολεύουμε.
        Φίλες και φίλοι μου, ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο και τους άλλους γύρω μας, καθορίζει και τον τρόπο που τον βιώνουμε. Κάθε μικρή αλλαγή στην αντίληψη μας, είναι ένα βήμα προς την αλλαγή της πραγματικότητάς μας, δημιουργώντας ένα περιβάλλον πιο πλούσιο και αρμονικό, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους γύρω μας. Παρόμοια με την κρησάρα λοιπόν, πρέπει να λειτουργεί και η κρίση μας, σε όλα τα επίπεδα, η οποία θα κάνει το αναγκαίο καθάρισμα, φιλτράρισμα, όπου τα περιττά θα μείνουν εκτός και αυτό δεν μπορεί παρά να είναι, καλό.
 Όταν αναπροσαρμόζουμε  την αντίληψή μας, με αλήθεια, χρησιμότητα και καλοσύνη, τότε ανοίγουμε στην πραγματικότητά μας, νέες πιθανότητες ενώ κάνουμε ένα σημαντικό βήμα προς την δημιουργία μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας που θα προχωράει με ισορροπία και αρετή στη ζωή.
Η σκέψη μου, μαζί σας.

Αρβανίτη-Πρεβεζάνου Ευγενία 

Msc BA Επικοινωνιολόγος- Personalities Creator

Evgenia.GReek

 Πληροφορίες

- Σωκράτης (470 π.Χ./469 –399 π.Χ.:) Έλληνας Αθηναίος φιλόσοφος, ο οποίος ανέδειξε τη φιλοσοφία σε εργαλείο ηθικής και πνευματικής εξέλιξης. Θεωρείται ο ιδρυτής της Δυτικής φιλοσοφίας και συγκαταλέγεται στους πρώτους ηθικούς φιλοσόφους. Ο Σωκράτης διακήρυττε προκλητικά «ἓν οἶδα, ὅτι οὐδὲν οἶδα». Όταν ο Χαιρεφών, φίλος του Σωκράτη, πήγε στο μαντείο των Δελφών και ζήτησε από τον θεό Απόλλωνα, να του υποδείξει τον σοφότερο άνθρωπο, έλαβε την απάντηση ότι ο Σωκράτης είναι "ἁπάντων σοφώτατος". Δίδασκε χωρίς αμοιβή, εξερευνώντας ηθικά, θρησκευτικά, κοινωνικά θέματα.  Κατηγορήθηκε για εισαγωγή «καινών δαιμονίων» (δηλ. ασέβεια προς τους θεούς) και για διαφθορά των νέων. Καταδικάστηκε σε θάνατο και αρνούμενος να δραπετεύσει, ήπιε κώνειο με αδιάσειστη ηρεμία και θεία έξαρση. 

Ο Σωκράτης έκανε την άγνοια και την ειρωνεία, όπλα σκέψης, αναζήτησης και φιλοσοφικής προσέγγισης, ενώ επικεντρώθηκε μέσω της επαγωγικής μεθόδου και της ηθικής, στην εξέταση της ανθρώπινης φύσης, αρετής και χαρακτήρα,. Η μέθοδος σκέψης που "εφηύρε", ο Σωκράτης, ήταν η διαλεκτική και η μαιευτική μέσω των οποίων έθετε  ερωτήσεις που φάνταζαν σχεδόν απλοϊκές οδηγούσε τον συνομιλητή, στη γενική αλήθεια, που υπάρχει ανεξαρτήτως περιστάσεων και συνθηκών. 
Για τον έλεγχο και την εξαγωγή συμπερασμάτων, η σωκρατική αμφισβήτηση, είναι και ο τρόπος που προσομοιάζει στις τεχνικές που εφαρμόζουν οι σύμβουλοι και οι προπονητές ζωής.
- Κοσκίνιση: μέθοδος φυσικού διαχωρισμού ετερογενών μειγμάτων που περιέχουν συστατικό σε αέρια, υγρή ή στερεά μορφή του οποίου τα μέρη είναι μεγαλύτερα από ένα ελάχιστο μέγεθος. Το κοσκίνισμα γίνεται με το κόσκινο άλλως κρησάρα,
- Κρησάρα ή κόσκινο: εργαλείο με μικρές τρύπες, το μέγεθος των οποίων επιτρέπει τη διέλευση υλικών στο μέγεθος που επιλέγεται και ό,τι δεν χωράει, να μένει εκτός. Εφαρμογή στα χωριά είχε πρωτίστως στη μαγειρική, για να κοσκινίζεται το αλεύρι για το ψωμί.